Source: https://www.facebook.com/saba.gebremeskel.319/posts/415243118894772
ኣብዚ ማሕባራዊ መራኸቢታት ኣብ ዝተፈላለየ እዋን ብዛዕባ ኣውራጃዊ ውዳበ ተዘሪቡሉን ይዝረበሉ ኣሎን። ገለ ሰባት ጽቡቕ ኣማራጺ ክብሉ ከሎው ገለ ድማ ብኣንጻሩ ኣየርብሕን ይብሉ። ኣነ ውን ምስ ስባት ይኹን ነብሰይ ኣብ ሙጉት ዝኣተኹሉ ውሑድ ኣይኮነን።
ንምዕቃብ ባህልዋን ማሕበራዊ ምትሕግጋዝን ዝዓለመ ምትእኽኻብ ዝወጾ መንቅብ የብሉን። ክንዲ ብዞባታት ብኣውራጃታት ምምሕዳር ዝብል ምጉት እውን ንህዝቢ ብዝጥዕም መንገዲ ይኹን እምበር ፍሉይ ተቓውሞ የብለይን።
ኣርእስተይስ ኣውራጃዊ ውደባ ንፖለቲካዊ ዕላማ እዩ። ውደባ ብኣውራጃታት፡ ድሕሪ ምእላይ ህግደፍ እውን እዘን ኣውራጃውያን ውድባት ( ሰልፍታት) ብዃን ክቕጽላ ዘሎዎ ተኽእሎ ኣብ ግምት ዘእተወ እዩ።
እዚ ደምበ ተቓውሞ ለውጢ ስለዘተራእየሉ ብዙሕ ኣማራጺታት ክቐርብ ኣውንታዊ ርእይቶ ኣሎኒ። እቲ ኣማራጺታት ኣሉታዊን ኣውንታውን ጎድኑ ክዝረበሉን ጸገማቱ ክፍለጥን ፖለቲካዊ መጻኢና ውሑስ ይገብር። ነዚ ተጠቒመ ድማ ኣሉታዊ ጎድኒታት ኣውራጃዊ ውደባ ንፖለቲካዊ ዕላማ ኣብ ትሕሪ ዝብል ብዝቀለለ መልክዑ ክሕንጥጥ ክፍትን እየ። ከም ኣብነት ዝደጋገማ እተን ሰለስተ ናይ ከበሳ ኣውራጃታት እየን፡ እቲ ጽሑፍ ግብ ንኹሉ ኣብ ግምት ከእቱ ይፍትን።
1# ኣብዚ_ግዜ_ዘጋጥሞ_ብድሆ።
ኣብ ፈቐዶ ሃገራት ከም ደቂ ዛግራ ፋሕ ኢሉ ዘሎ ህዝቢ ብኸመይ እዩ ክእከብ? ካብ ሃገር ናብ ሃገር ጆኦግራፍያዊ ቅርጺ ስለ ዝፈላለ መንእሰያት ብቐሊሉ ክእከቡ ኣየኽእሎም። እንተተኻእለ እውን ኣብ ዓመት ሓንሳብ ወይ 2 ግዜ እናተራኸብካ፡ ዓበይቲ ሽግራት ክትፈትሕ ኣይክኣልን። (ካብ ምዝታይ ንኣሽቱ ጉዳያትን ሳዕሲዒት ድሕሪ መስተን ድማ ኣይሓልፍን።)
#ቁጦባዊ ትሕዝቶ ውልቀሰባት፡ ኣብ ካምፕ ዝቕመጡ፡ ወረቐት ዝተነፍጉ፡ ብሰንኪ ስራሕ ንመገሻ ዝኸውን ዕረፍቲ ዘይብሎም ኣብዚ ሃገራዊ ጉዳይ ተደጋጋሚ ዝግደፉ እዮም።
#ኣብ facebook፡ pall talk እንተኾይኑ እቲ ምትእኽኻብ እውን እቲ ሽግራት ማዕረማዕሪኡ። መን ናይ መን ኣውራጃ ክትፈልዮ ቀሊል ኣይኮውንን።
#ናይ_ከተማታትን_ዓድታትን_ጥርናፈ_የዳኽም
ክንዲ ወዲ ኣውራጃኻ ክትረክብ ናብ ርሑቕ ምጋሽ፡ ምስቲ ኣብ ቀረባኻ ክትረኽቦ እትኽእል መን እዩ ብዘይኣገድስ ኤርትራዊ ክትእከብን ክትዝትን’ዶ ኣይቀልልን። እቲ ወፍሪ ብቐረባ ተራኺቦም ብዝጥዕሞምን ቀጻልን ክእከቡ ዝኽእሉ እንተዝግበር ዝበለጸ ምኾነ። ንኣብነት ህጹጽ ጉዳይ ኣጋጢሙ ምእካብ ዘድልዮ ሃገራዊ ጉዳይ ምስ ዝህሉ ክንዲ ደቂ ኣውራጃኻ ምጽባይ ምስእቶም ኣብ ከባቢኻ ዝርከቡ ደቂዜጋ ምእካብ ይቐልል።
እዚ ኣውራጃዊ ምትእኽኻብ ሰባት ሓይሎም ኣንፈቶምን ብምምቕቓልን ነተን ናይ ከተማታት ወይ ዓድታት ናይ ፍትሒ፡ ሲቪካውያን፡ ምንቅስቓሳት፡ ውድባውያን ማሕብራት ከይዓብያ ዕንቅፋት እዩ።
ጉዳይ እምነት እንተኾይኑ፡ ነቲ ኣብማዕዶ ዘሎ ወዲ ኣውራጃኻ ብኸመይ መዐቀኒ ካብቲ ምሳኻ ዝቕመጥ ወዲ ዘይኣውራጃኻ እትኣምኖ? ዘሎኻዮ ኣነባብራ እምበር ሕሉፍ ታሪኽካን መበቆልካን ኣይገልጸካን። ህልው ኣነባብራኻ ድማ እቲ ምሳኻ ዘሎ ሰብ እዩ ዝፈልጠካ እምበር ማዕዶ ዘሎ ወዲ ኣውራጃኻ ኣይፈልጠካን።
( ፖለቲካ ናብ ብሕግን ስርዓትን እምበር ኣብ እምነትን ድሓን ይፈልጦም እየን ክምርኮስ ከምዘይብሉ ብዙሕ ታሪኽ ይምህረና። )
#ብሉጻት_ውልቀሰባትን_ሃገራውያን_ውድባትን_በዚ_ይወሓጡ
ንበሎ እዚ ሓሳብ ተዓዊቱ ህዝቢ በብእውራጃኡ ክውደብ ተኻኢሉ ኣውራጃውያን ውድባት ይፈጠራ፡ ነዚ ሓሊፉ እውን ኣብ ነጻ ኤርትራ እዘን ውድባት ከም ሰልፍታት ንዲምክራስያዊ ምርጫ ይቕረባ። ( ስም እውን ክንዕድለን ሓማሴን ዲሞክራስያዊ ውድብ፡ ሰራየ ዲሞክራስያዊ ውድብ፡ ኣከለጉዛይ ዲሞክራስያዊ ውድብ፡ ሰመሃር ዲሞክራስያዊ ውድብ፡ ፡ ፡ ፡ ፡)
ህዝቢ ንቕሓቱ፡ ማሕበራዊ ጽልዋታትን ጎስጓሳትን ኣብ ግምት ኣእቲኻ ኣብዚ ግዜ ይኹን ዳሓር ሰብ ናይ ኣውራጃኡ ውድብ ክመርጽ ክግደድ እዩ። ሓደ ሓማሴናይ እዞም ኣክለለጉዛይ ይሕሹ ብምባል ናይ ኣኩለጉዛይ ውድብ ክመርጽ ዘሎ ተኽእሎ ኣይራእየካን፡ ብኣንጻሩ ውን ከሙኡ።
ኣብዚ መስርሕ መን ንፉዕ መን ክመርሓና ይኽእል ጠፊኡ፡ መን ወዲ ዓደይ መን ወዲ ኣውራጃይ ይነግስ።
ኣየነይቲ ውድብ ኣርባሒ ፖለቲካዊ መስመር ትኽተል ጠፉኡ፡ መን እያ ናይ ኣውራጃይ ውድብ ይነግስ። ኣየነይቲ ውድብ ብሉጽ ቁጦባዊ መስመር ትኽተል ጠፊእዩ፡ መን እዩ ወዲ ዓድና መን እዩ ወዲ ሩባና ክዕብልል እዩ። ብዲሞክራስን ክእለትን ዘይኮነ ብጸቢብነትን ዓድነትን ድማ ንምራሕ። ( majority rules )
√√ኣብዚ መስርሕ ካብ ክለተ ኣውራጃ ዝውለዱ፡ ኣውራጃዊ ምጥርናፍ ዘይድግፉ፡ ፍርቂ ነብሶም ኤርትራውያን፡ ክልተ፡ሰለስተ ወለዶ ኣብ ኤርትራ ዝነብሩ ብትውልዲ ኤርትራውያን ወጻእተኛታት፡ ኣብ ሓደ ኣውራጃ ተወሊዶም ኣብ ካልእ ኣውራጃ ዝዓበዩ ገለ ካብቶም ሽግራት ዘጋጥሞም እዪም። ጎረባብቲ ሓድሕዶም ክዋሰኑ፡ ፍቑራት ክረሓሓቑ፡ ኣዕሩኽ ኣብ በበይኑ ሓሳባት ክጥሕሉ ይገብር። { ክላ እዚ ዳኣ እንታይ ጸገም ኣሎዎ ክንብል ንኽእል፡ እንተኾነ ኣብ እዚ ምጥርናፍ ካብ መሰረቱ ሕቶ ምውላድ ኣብ ግምት ስለዘእቱ መራሕትና ጽሩያት ደቂ ኣውራጃና ክኾኑ ኣሎዎም ዝብል ክምዕብል እዩ ። }
#ኣውራጃዊ_ግጭት_ክለዓል_ዝቐለለ_ዕድል_ይኸፍት።
ኣውራጃታት ዝተፈላልየ ባህርያዊ ጸጋታት ስለዘሎወን፡ ኣብ ምምቕራሕ ጸጋታት ክሰሓሓባ ይኽእላ። ኣብቲ ዝፍጠር ማእከላይ መንግስቲ ዝግበር ጌጋታት ብእዋኑ ቆላሕታ ምስዘይረክብ እውን ውድባት ኣብ ግጭት ክኣትዋ ዝቐለለ ይኸውን። ውድባት ፋይናንሳውን ሰብኣውን ዓቕመን ደልዲለን ስለዝጸንሓን ኣብ ሽግር ዘጋጥመሉ ኣብ ግጨትን ምትህልላኽን ክኣትዋ ዝቐለለ ይኸውን። ( ክንረዳዳእ እንዲና ዝብል የዋሃ ትስፉውነት ዘይምሓዝ፡ ኣብ ፖለቲካ ብቐሊሉ ምርድዳእ ከምዘየሎ ሕሉፍናን ህሉው ኩነታትናን ይምስክር ኣሎ )
ደቂ ዓደይ ኣጆኹም፡ ርኣይዎም በሉ፡ ካብ ቀደሙ እዚእዮም ዝብሉ ትሑት ንቕሓት ዘሎዎ ህዝብና ከረሳስኑ ዝኽሉ ሰባት ኣብቲ መሪሕነት ክንረክብ ኢና። ( ኣብዚ ውደባ ዝኣምኑ እንታይ ዓይነት እዮም ኣብ መወዳእታ ጽሑፍ ምውካስ ይካኣኣል። )
#ኣውራጃታት_ንመሰልርእሰውሳነ_ክቃለሳን_ተፈልየን_ሃገር_ከቑማን_የተባብዕ።
ኣድላዪ ኣብ ዝብላሉ እዋን ብቑጦባ ይኹን ወተሃደራዊ ዓቕመን ምስ ዝድልድላ ኣውራጃታት ብዝቐለለ ሕቶ ምግንጻል ከልዕላ ርሒብ ዕድል ዝህብ እዩ ።
እዚ ካብ ዘጋጥም ዘይምስምማዕ፡ ምምቕራሕ ባህርያዊ ጸጋታት፡ ምትህልላኽ ኣውራጃታት፡ ፖለቲካዊ ጥሙሕ መራሕቲ ኣውራጃውያን ውድባት ከበጋግሶ ይኽእል።
#ሃገራዊ_ስሚዒት_የጉድል
ኣውራጃውያን ፖለቱከኛታት ንረብሓ ኣውራጃኦም ቀዳምነታት ስለዝህቡ (poletical particularism ) እቲ ዓቢ ሃገራዊ ሕቶ ክሃስስ ይኽእል። ኣውራጃነት ኣውራጃዊ ስሚዒት እምበር ሃገራዊ ስሚዒት ኣየተባብዕን።
ምስ ካሎኦት ኣውራጃታት ንሕና ከምዚ ጌርና ንሱኹም ከምዚ ኣይገበርኩምን፡ ማዕረ ማዕረ ንኹንን ካልእን ዝብሉ ኣርእስትታት ስለዝለዓሉ ሓባራዊ ስሚዒት ክንዲ ምጥራይ ብምትህልላኽ ኣብ ኣውራጃኻ ምትኳር ይዓዝዝ።
ምጉዳል ሃገራዊ ስሚዒት ንሓንቲ ሃገር ዘይምርግጋእን ይፈጥር ብምዕባለ ንድሕሪት ይጎትት።( Anarchism ይምዕብል )
#ማሕበራዊ_ፍልልያት_መሊሱ_የግፈሖ።
ይዝከረኒ ካብ ዕላል ኣቶ ተስፋይ ተምነዎ፡ “ገለ ገለ ስድራቤት ኣሎው ደቆም ጽዓዱ ብምምርዓዎም ወይ ዓርኪ ብምሓዞም እናተቐበሉዎ ደቂ ዓዶም ኣብ ዝሕዙሉ ኣከለጉዛይእዮም፡ ሓማሴን ኣዮም፡ ሰራየ እዮም ብምባል ክጋደፉ ጸቕጢ ይገብርይሎም” ይብል። እዚ ነቲ ዘሎና ገለገለ ማሕበራዊ ፍልልይ ኣብነት እዩ። መንእሰያት ነዚ ክንስዕሮ ድማ ይመክር። ኣውራጃዊ ውደባ እምበኣር ንዝነብረ ገለ ገለ ፍልልይ ከግፍሕ ርሒብ ዕድል ይፈጥር።
*ማሕበራዊ ምጥርናፋት፡ ኮማዊ ምትእኽኻባት፡ ውልቃዊ ርክባት እውን ቡኡ መጠን ይጽሎ።
#ጫፋዊ_ኣተሓሳባን_ሕድሕድካ_ምውሳንን_ይዓቢ
እዚ ኣብ ርእሲ ዶባት ዶብ ዝፈጥር ጥርናፈ ካብ ኣድማሳዊ ኣተሓሳስባ 21 ክፍለዘመን ብምርሓቕ ጫፋዊ ኣተሓሳስባ ( radicalism )፡ ዓሌትነት (racism) ፡ ጸቢብነትን ዓቃባውነትን ክዓቢ ዓቢ ቦታ ይኸፍት። ዕላልካ፡ ዘተኻ፡ ክትዕካ፡ ፖለቲካዊ ስነሓሳብካ ቀጻሊ ኣብ ሓደ ዓንኬል ኣውራጃነትነ ዕንክሊል ይብል። ምህጣር ውድብካን ንምሕጓስ ደቂ ኣውራጃኻን ዓብዩ ካሎኦት ክፍልታት ሕብረተሰብ ሃሲሶም ይራኣዩኻ። ነዚ ክትቆጻጸሮ እኹል ንቕሓት ክትዓጥቕ ኣሎካ፡ ሕቶ ንቕሓት ድማ እዚ ንርእዮ ዘሎና እዩ።
#2
እዚ ኩሉ ሽግራት ክስዕበሉ ዝኽእል ምኽንያታት ኣብ ንደልየሉ መንድዪም ወደብትን ተሳተፍፍትን ኣውራጃዊ ምውዳብ ናብ ዝብል ይወስደና ( ሓደ ካብ ምኽንያታት )።
ኣውራጃዊ ምውዳብ ዝድግፉን ዝመርሑም መን እዮም?
(ትዕዝብቲ)
#ዓቃባውያን፡
ባህሊና፡ መኒነትና፡ ክብርታትና፡ ታሪኻና ይዝረፍ ኣሎ ክዕቀብ ኣሎዎ ምባል ገለ ካብ መግልጺ ዓቃባውያን እዩ ። ሕቶ መንነትን ቀንዲ ዛዕባኦም እዩ። ንዘምናዊ ምዕባለ ብኹፉትነት ኣይቅበሉዎን። ብዙሓት ዓቃባውያን ኣብ ዝኣምኑሉ ተረርቲ፡ ንምፍጻም ስነሓሳቦም ድማ ዘድሊ ክገብሩ ድሉዋት እዮም። ኩሎም ዳኣ ኣይኹኑ እምበር ብዙሓት ዓቃባውያን ናብ ብረትን ዘይኩፍትነትን ዝቐረቡ እዮም።
ታሕቶዎት ደርቢ ዓቃባውያን ሓንሳብ ሐደ ስነ ሓሳብ ምስ ኣስረጽካሎም ብኻልእ ስነሓሳብ ክትካእ ቀሊል ስለዘይከውን ናይ መራሕቶም መጋበርያ ይኾኑ። ኢሰያስ ኣፍወርቂ ነዚ ብምምዝማዝ ካብ ሰውራ ጀሚሩ ኣቶኩሮኡ ኣብ ዓቃባዊ ኣጠማምታ ዘሎዎ ሓረስታይ እዩ ዝገበረ።
(Although it is not true that all conservatives are stupid people, it is true that most stupid people are conservative. John Stuart Mill)
#ምስ_ካልእ_ሕብረተሰብ_ምንባር_ዘይተላመዱ ( exposure )
ምስ ካልእ ሕብርተሰብ ብውህደት ክትነብር እንከሎኻ ብዙሕ ኣውንታዊ ነገር ትመሃር ( Integration )።
ኣብ ስደት ኣሎኻ ማለት ምስቲ ትነብሮ ሕብረተሰብ ተመሳሲልካ ማለት ኣየስምዕን። ስጋኡ እምበር ኣነባብራኡን መንፈሱን ካብ ዓዲ ዘይወጸ ውሑድ ኣይኮነን። ብሰሪ ቋንቋን ክእለት ምስ ሰባት ምቕራብን ዝበርተዖም ወይ ውን ባህልን ልምድን እቲ ሓዱሽ ሕብረተሰብ ዝጸሉኡዎ ሰባት ኣብዚ ናይ ባህሎምን ልምዶምን ምትእኽኻብ ዝቐለለ ይኾነሎም። እዞም ጉጅለ ብዘይካ ዝፈልጥዎ ኣብ ካልእ ሕብረተሰብ እምነት የብሎምን።
#ሰብ_ሕነን_ናይ_ታሪኽ_ሕሙማትን
ብታሪኽ ኣውራጃኦም ፍጹም ልዕልና ዝስመዖም። ታሪኽ ኣውራጃኦም ፍሉይን ቀዳማይን ምዃኑ ዝኣምኑሉን ኣብዚ ንረኽቦም። ሕሉፍ ውጽዓኦምን ሕሉፍ ደማዊ ተሪኽን እንተኣሎዎም ድማ ኣብ ኣድላዪ ዝበሉዎ ንክትዕን ምሕንሓንን የውጽእዎ።
(ብታሪኽ ይፋኸሩ ሕሉፍ ኣይክድገምን እዩ እናበሉ ውን ይዛረቡ )
#ፍታሕ_እንተኾነ_ኢሎም_ዝኣምኑ
ምንዋሕን ለውጢ ዘይብሉን ካብ ዘረባ ዘይሓልፍ ለውጢ ልውጢ ዘሰልቸዎም ሰባት፡ እዚ ዝሓሸ መድሃኒት እንተኾነ ዝብል ርዲኢት ብምውሳድ እስኪ ይፈተን ዝዓይነቱ ደገፎም የስሙዑ። ዋልኳ ምኽኒታዊ ይምሰል ካብ ጸገም ክትሃድም ናብ ዝገደደ ጸገም ከተምርሕ ስለዝከኣል ደጋጊምካ ክሕሰበሉ ሰናይ ነገር እዩ።
****ብሰሪ ትሑት ደራጃ ትምህርቲ ኣድማሳዊ ኣተሓሳስባ ዝቃወሙ፡ ብሰሪ ትሑት ፖለቲካዊ ንቕሓቶምን ብደቂዓዶም ጥራሕ ክምርሑ ዝደልዩን እውን ብብዝሒ ኣብዚ መስርዕ ይሕዙ።
እዚ ኣብ ላዕሊ ኣብ ግምት ብምእታው ኣውራጃዊ ጥርናፈ ዋላ ንግዚኡ ከም ኣማራጺ ይወሰድ ናብ ዘይተጸበናዮ ጎንጺን ነውጽን ከምርሓና ስለዝኽእል ኣብ ሃገራዊ ምትእኽኻብን ምኹስኳስ ብሉጻት መንእሰያትን ብሉጻት ፖለቲከኛታትን እንተነተኩር ዝብል ርእይቶ ኣሎኒ።
በዞም ኣሉታውያን ነጥብታት ተሞርኩሰ ኣውራጃዊ ውዳበ ኣይድግፍን።
ዝሰማማዕ like and share ኣብ ኩሉ ክባጻሕ። ዝቃወም poletically correct ብምዃን ርእይቶኡን የቐምጥ።
